کتاب نظریه اخلاقی سینما غلامرضا جلالی

نظریه اخلاقی بیان‌گر این نکته است که سینما نقش بالقوه‌ خطیری را در حل مشکلات اخلاقی ما به دوش می‌کشد. نظریه اخلاقی نوعی نظام‌دهی براساس ارزش‌هاست. البته روشن‌فکران سینمای کشور ما خوش‌بختانه رابطه‌ای با این جور چیزها ندارند!

این کتاب با شناسایی دو جریان عمده سنت‌گرا و نوگرا در جریان‌شناسی اخلاقی سینما، به مرور ساختارهای ارزشی هر یک پرداخته است و یک دوره فیلم‌های سینمایی قرن بیستم را مرور کرده است. هم‌چنین سخن گفتن از جنبه‌های اخلاقی و توانایی‌های سینما در مسائل اخلاقی و آسیب‌شناسی اخلاقی از دیگر مباحث این کتاب جیبی و جمع و جور است.

عنوان کامل کتاب:

نظریه اخلاقی سینما (جلد 5 مطالعات کاربردی هنر)

نویسنده:

غلامرضا جلالی، متولد 1333

ناشر:

تهران، انتشارات سوره مهر، پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی

نسخه‌ای که من خواندم:

چاپ اول، 1384، 68 صفحه.

من هم ترجیح می دهم ته چاه باشم! یادداشتی درباره سبک زندگی و آموزش علوم انسانی در ایران؛ با نگاهی به

«سال اول غروب جمعه دلش به هیچ کاری نمی‎رفت. بعد از مدتی غروب که می‎شد، دیگر دلش نمی‎گرفت و از این دل نگرفتن ناراحت می‎شد و نگران. می‎رفت به پارک کوچک کنار خوابگاه و سعی می‎کرد و حتی زور می‎زد که یک جوری همان حس غریب به‎سراغش بیاید. این اواخر هم که دیگر یا اصلا تفاوت روز‎ها را متوجه نمی‎شد و یا آخر شب یک دفعه به ذهنش می‎آمد که یک غروب دیگر هم گذشت... . »

سبک زندگی هر تمدنی جدای از پیش‎فرض‎‎ها و اصول فکری آن تمدن نیست و هر تمدنی هنگام برخود با سایر تمدن‎‎ها مجموعه‎ای را از خود عرضه می‎دارد که شامل همه‎چیز است، از غذایی که پیشنهاد می‎دهد تا شیوه تربیت فرزندان. در این مجموعه، جایگاه علوم، به‎ویژه علوم انسانی برجسته است. علوم انسانی هر تمدنی متأثر از نوع نگاه آن به هستی است و در مرحله بعد خود به نگاه افراد به هستی شکل می‎دهد و چرخه تولید و بازتولید را کامل می‎کند. در این داستان اختلافات ریشه‎ای سبک‎‎های مختلف زندگی دیده می‎شود که ارتباط تنگاتنگی با علوم انسانی دارند.

قصه از آن‎جا آغاز می‎شود که «حامد» در سرگردانی‎‎ها غرق است. هرچند اشاره مستقیمی به عامل این وضعیت نمی‎شود؛ اما با توجه به فضای داستان و زندگی کنونی او می‎توان به نقش پررنگ رشته تحصیلی‎اش رسید. استاد مسن حامد که اتفاقا دارای اعتقادات فردی مذهبی‎ست، به هنگام تدریس و بحث، خدا را کنار می‎گذارد و می‎گوید: «باید این فرض را بپذیریم که انسان موجودی مستقل و خود‎بنیاد است و سرنوشتش به‎دست خودش رقم می‎خورد و نباید چشم به‎جای دیگری بدوزد... این‎که برخی از امور توسط نیرو‎های جدای از انسان صورت می‎گیرد با روح برنامه‎ریزی سازگار نیست. به‎عنوان مثال در جامعه‎ای که اتفاقات را به خدا، جادو یا الهه‎‎ها نسبت می‎دهند؛ امکان برنامه‎ریزی وجود ندارد.» و تقابل این نوع نگاه با نگاه دینی به‎هنگام حضور حامد در مسجد به‎راحتی قابل‎مشاهده است: «... رفت عقب‎تر و تکیه به دیوار مسجد داد. یک صفحه قرآن خواندند و بعد دعا کردند: خدایا به برکت این قرآن موانع ازدواج جوانان را رفع بگردان، توطئه‎‎های دشمنان را به خودشان برگردان، همه مریض‎‎ها را شفا بده. برایش جالب بود که از خدا این همه تأثیر در عالم می‎خواستند. ذهنش شروع به اشکال گرفتن کرده بود...»

همگان اذعان دارند که هر سبک زندگی مجموعه‎ای از باید و نباید‎‎ها را با خود دارد؛ اما نکته مهم آن است که حدود باید و نباید‎‎ها را چه‎چیزی تعیین می‎کند. ملاک درست و غلط چیست؟ خواست خدا یا خواست بشر؟ دستور خدا یا رضایت طرفین؟ نباید به صرف اشتراک ظاهری بعضی رفتار‎ها حکم به نزدیکی سبک‎‎های زندگی داد. اندیشه‎‎های بشر خود‎بنیاد به او یاد داده به‎خاطر خود‎پرستی گاهی به رفتار‎های به ظاهر نیک روی بیاورد. «... با لحنی که انگار دارد تأسف می‎خورد گفت: «می‎شه الان با یه ذره کمک، نذاریم این گدا تبدیل به دزد بشه؛ وگرنه اون موقع چند برابر این کمک بهمون ضربه می‎زنه. حتی می‎شه به مردم فهموند که این کمک براشون یه‎جور سوده و آموزش‎شون داد که به این آدم‎‎ها کمک کنند.» تعجب کرد. بیشتر از تعجبی که تا آن موقع با شنیدن حرف‎‎های سارا و حتی از لبخند‎های خودش تجربه کرده بود...» الگوی هر سبک زندگی به واقع جهت‎دهنده بقیه قسمت‎‎ها است. داستان پایانی باز دارد و سرگردانی حامد وارد مرحله جدیدی می‎شود و به نوعی مخاطب را متوجه انتخاب‎‎های پیش‎رویش در زندگی می‎کند. اما کم نیستند کسانی‎که افق سبک زندگی خود را ناآگاهانه انتخاب کرده‎اند. مانند استاد حامد که حاضر است حتی به ته چاه غرب برود، چون در این کار هم آن‎‎ها تجربه بیشتری از ما دارند: «استاد انگار که حرفی تکراری شنیده باشد، سریع گفت: اگه اونا خودشون رو انداختن تو چاه، من هم خودم رو می‎اندازم. می‎دونین چرا؟ چون اونا 400 سال از ما جلوترن... چون اونا برای همین کارشون هم کلی دلیل و برنامه‎ریزی دارن. اگه اونا الان ته چاهن و ما با این وضعیت‎مون سر چاهیم، من ترجیح می‎دم ته چاه باشم. چند نفری خندیدند.»

• یادداشت مرتبط من در ماه‌نامه فرهنگی سیاسی حیات، شماره 58 (+)
• مصاحبه نویسنده با خبرگزاری ایکنا (+)
• مشکل علوم انسانی، رابطه دختر و پسر نیست (+)
• قصه به بهترین شکل ممکن تموم می شه (+)
• شکهای همیشگی (یادداشت روزنامه خراسان) (+)

این یادداشت در نشریه خبری تحلیلی پنجره شماره 118، شنبه 19 آذر 1390، منتشر شده است. لینک این مطلب در سایت پنجره (+)

درباره رمان «آسمان شیشه‎ای نیست!» مرتضی انصاری

با هم برویم ته چاه/ حمید درویشی شاهکلائی

کتاب سرلوحه‌ها- یادداشت‌های پراکنده رضا امیرخانی

عنوان کامل کتاب:

سرلوحه‌ها، یادداشت‌های پراکنده (سال‌های 1381-1384)

نویسنده:

رضا امیرخانی

ناشر:

انتشارات سپیده‌باوران مشهد (کتاب آفتاب)، چاپ اول: 1387

نسخه‌ای که من خواندم:

چاپ سوم، 1389، 288 صفحه، 5000 تومان

رضا امیرخانی (+) متولد 1352 است. 45 مورد از یادداشت‌های هفتگی او در نشریه الکترونیکی لوح (وابسته به حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی) از مجموع 80 یادداشتی که در فاصله سه‌چهارساله 81 تا 84 (29 تا 32 سالگی او) نوشته شده‌اند، در این کتاب (+) گرد هم آمده‌اند. این کتاب به چهار بخش تقسیم شده‌ است: الواح، امکنه، اجتماعیات و فرهنگ.

اگر به مهارت نویسندگی امیرخانی کاری نداشته باشیم، اگر به وابستگی احساسی عقیدتی او به اهل‌بیت علیهم‌السلام کاری نداشته باشیم، حتی اگر او را در جرگه نویسندگان متعهد انقلاب اسلامی طبقه‌بندی نکنیم، همین دو دلیل که او بسیار سفر می‌رود و خوب می‌نویسد، برای مطالعه آثار او کافی است.

برخی یادداشت‌های پراکنده سرلوحه‌ها را قبلا به صورت پراکنده خوانده بودم، اما با توقف و سپس تاخیر دو ساعته تهران- شمال روز یک‌شنبه توانستم، آن را در قطار و با کمال آرامش یک‌بار منسجم بخوانم.

خدا رضا امیرخانی را برای اسلام، انقلاب اسلامی و مردم ما نگه‌دارد.

با این حساب از کتاب‌های رضا امیرخانی، «ناصر ارمنی» مانده که منسجم نخوانده‌ام و جانستان کابلستان که وسط خوندنش، غیب شد! 

اشتراک فید ما (قفسه دات آی آر) در گوگل ریدر: +
خبرمایه ما: http://Qafase.ir/rss
نسخه موبایل: http://Qafase.ir/M

4- کتاب تغییر اجتماعی و توسعه: مروری بر نظریات نوسازی، وابستگی و نظام جهانی اثر آلوین ی. سو

  عنوان کتاب به انگلیسی: Social change and development: Modernization, dependency and world

این کتاب در اینترنت:
مرکز هم اندیشی نخبگان و استادان دانشگاهی (+)

کتاب تغییر اجتماعی و توسعه: مروری بر نظریات نوسازی، وابستگی و نظام جهانی اثر آلوین ی. سو

خلاصه کتاب تغییر اجتماعی و توسعه

قرن بیستم با فروپاشی امپراتوری های استعماری اروپایی همراه شد. تعداد کشورهای تازه استقلال یافته در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین افزایش عجیبی یافت. جهان سوم به وجود آمد. جهانی که عقب نگه داشته شده بود. این جهان می خواست پیشرفت کند و توسعه یابد. دو الگو جلویش بود. یکی الگوی لیبرال آمریکایی بود. (آمریکا در جنگ های جهانی هم آسیبی ندیده بود.) دیگری الگوی کمونیزم شوروی که به جای کارگران صنعتی انگلستان توسط کشاورزان روسیه محقق شده بود. اما ابرقدرت واقعی آمریکا بود. در نهایت هم آمریکا بود که توانست کشورهای اطراف شوروی (چون ایران و همسایگان آن) را جذب کند تا جهان از خطر گسترش بیش از پیش کمونیزم در امان بماند.

 

دانشمندان علوم انسانی وارد کار می شوند

این گونه بود که توسعه مساوی آمریکایی شدن دانسته شد و دسته ای از دانشمندان علوم انسانی از رشته های مختلف (روان شناسی، جامعه شناسی، علوم سیاسی و ...) به خدمت گرفته شدند تا برای نوسازی (=مدرنیزاسیون) کشورهای جهان سوم برنامه دهند. اینها اشتباهات چندی کردند و به تفاوتها توجه نکردند. اینها پیش فرضهای غلطی داشتند و فکر می کردند که برای توسعه باید غربی شد و باید از فرهنگ سنتی دوری کرد. نظریه های نسل اول نوسازی خیلی زود شکست خوردند.

نظریه های نسل دوم نوسازی، با توجه به انتقادات وارده، به تفاوت ها توجه کرد. به شرایط زمانی و مکانی و ویژگی های سنتی هر کشور توجه کرد و تلاش داشت تا الگوهای مناسبی ارائه دهد.

اما نظریه های توسعه محدود به نوسازی نماند. شکست برنامه های توسعه در آمریکای لاتین، مکتب جدیدی در نظریات توسعه به وجود آورد که وابستگی نام گرفت. مکتب جدیدتر هم نظام جهانی نام گرفت.

 

نویسنده کتاب و ترجمه

این کتاب، خوب ترجمه شده است. نه تنها خوب ترجمه شده است، خوب هم نوشته شده است. نویسنده، استاد این درس بود که بر اساس نیاز و علاقه این کتاب را نوشت تا به همکارانش ثابت کند نظریات توسعه هم تحولاتی داشته اند.

این کتاب نثر روان و خوبی دارد که آن را برای عموم علاقمندان هم مناسب کرده است. مباحث خلاصه نوشته شده اند و مقدمه ها و نتیجه گیری های مختصر و مفید دارد که به نکات اصلی اشاره می کند. جدول هایی نیز برای نشان دادن تفاوت ها و تمایزهای مکتب ها و نظریه های توسعه در کتاب درج شده است که از مزایای کتاب است.

ما این کتاب را به پیشنهاد استاد دکتر حسن بشیر (www.hbashir.blogsky.com)به عنوان بخشی از منابع برای درس «توسعه و جهانی شدن در فرهنگ و ارتباطات» از دروس مقطع کارشناسی ارشد خواندیم. اما چاپ چهارم این ترجمه از کتاب نشان می دهد که با استقبال دانشگاهها و یا پژوهشگران و علاقمندان مواجه شده است.

قبلا اینجا هم یادی از این کتاب کرده بودم:

http://www.pavaraqi.ir/post/283

 

اطلاعات کتابشناسی کتاب

نویسنده

استاد دکتر آلوین ی. سو؛ متولد 1953

مترجم

استاد محمود حبیبی مظاهری؛ متولد 1342

عنوان کتاب

تغییر اجتماعی و توسعه: مروری بر نظریات نوسازی، وابستگی و نظام جهانی

اطلاعات نشر

انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی تهران، چاپ چهارم، 1388، (ویرایش جدید: 262 صفحه)

قیمت

چهار هزار تومان

3- کتاب گونه های روشنفکری: با نگاهی به ادوار روشنفکری در ایران اثر استاد حمید پارسانیا

کتاب گونه های روشنفکری: با نگاهی به ادوار روشنفکری در ایران اثر استاد حمید پارسانیا

درباره استاد

حجت الاسلام استاد دکتر حمید پارسانیا، اکنون چهره ای شناخته شده در جامعه علمی کشور است. برای آشنایی اجمالی با گوشه هایی از سوابق علمی ایشان می توانید به سایت غیر رسمی ایشان که واقعا سایت مفیدی است مراجعه کنید: http://parsania.ir/lang,fa/part,showText/fullView,true/id,aboutprofessor/

 

درباره کتاب گونه های روشنفکری

هفته نامه پنجره، یکی از نشریات آبرومند کشور است که هر از چندگاهی با یک کتاب ضمیمه خوانندگان خود را مهمان می کند. هفتمین کتاب ضمیمه هفته نامه پنجره، کتابی از استاد پارسانیا بود با عنوان گونه های روشنفکری: با نگاهی به ادوار روشنفکری در ایران. استاد با پرداختن به معنای روشنفکری  تفاوت آن با روشنفکری به روشنفکری و روشنگری در سطوح داخل و خارج می پردازد. یکی از جریان های روشنفکری که در کتاب مورد بحث قرار می گیرد، جریان روشنفکری دینی است که مورد توجه من قرار گرفت.

جریان شناسی تفکر در دوره معاصر از اهم موضوعاتی است که می تواند مورد توجه هر دانشجویی باشد به ویژه این که منبع انتخابی او، یک کتاب مختصر از یک دانشمند متفکر باشد.

مشاهده متن کامل کتاب به صورت html در سایت نشریه پنجره با کلیک بر روی آدرس ذیل: http://www.panjerehweekly.ir/1389/11/2/MainPaper/78/Page/66/

 

طرح روی جلد کتاب

اطلاعات کتابشناسی اثر

عنوان:

گونه های روشنفکری: با نگاهی به ادوار روشنفکری در ایران

تالیف:

حجت الاسلام استاد دکتر حمید پارسانیا

ناشر:

نشریه خبری تحلیلی پنجره، شماره 78، بهمن 1389، ضمیمه کتاب